Een nieuwe economie als bevrijding

Voor de mensen die jou nog niet kennen: Wie is Ad Broere?

 

Ik ben econoom van huis uit, maar ik zie de economie niet langer als een exacte wetenschap, eerder als een gedragswetenschap. Tijdens mijn studie leerde ik gek genoeg nauwelijks iets over geld. Wat is geld precies? Hoe wordt het gemaakt? Hoe wordt het gebruikt? Die vragen kwamen helemaal niet aan bod. In plaats daarvan moest ik ingewikkelde wiskundige formules en modellen uit mijn hoofd leren, alsof daarmee het gedrag van mensen te voorspellen was.

 

Het dogma waaraan de oude economie ten grondslag ligt, is als volgt: de mens wil voorzien in zijn onbeperkte behoeftes, maar hij heeft maar beperkt geld. Daarom moet hij keuzes maken. Economie is vanuit die optiek het proces van het maken van keuzes. Dat is een heel materialistische visie, terwijl de mens in wezen helemaal niet voorspelbaar is, noch in de keuzes die hij maakt, noch als het gaat om de omstandigheden waarin hij leeft. Daarom moet je je als econoom ook verdiepen in gedragspsychologie en sociologie. Je kunt de economie niet los zien van de omgeving en de ontwikkelingen in de wereld. Niets staat los van elkaar. Je moet de economie holistisch benaderen, net als gezondheid.

 

Wat ben je na je studie gaan doen?

 

Ik ben aan het werk gegaan. Eerst als econoom in het bedrijfsleven en toen bij de NMB, de Nederlandsche Middenstandsbank ofwel de ‘Meedenk-bank’ zoals dat toen heette. Die bank bestaat niet meer, hij is opgegaan in de ING. In die periode leerde ik het ware gezicht van het bankwezen kennen. Banken worden geregeerd door angst. De woorden ‘bang’ en ‘bank’ lijken niet voor niets zoveel op elkaar. Het zijn betuttelende, laffe instellingen die alleen maar met risicovermijding en eigenbelang bezig zijn. Ze hebben totaal geen oog voor de klant.

 

De druppel voor mij was toen ik als representant van de bank, samen met twee mensen van BB (Bijzonder Beheer), een gesprek had met een ondernemer die in zwaar weer zat met zijn bedrijf. Hij had uitstel van betaling gevraagd en zou er zeker weer bovenop komen, maar wat deden de mannen van BB? Ze blokkeerden zijn krediet. Het interesseerde hen niets wat ze daarmee aanrichtten in het leven van deze man, ze waren alleen maar gericht op het afdichten van hun eigen risico. Toen was ik er helemaal klaar mee en ben ik voor mezelf begonnen.

 

Ik werd interim-manager bij verschillende bedrijven, maar merkte dat dat me ook niet echt lag. Ik ben een ideeënman, ik moet ideeën leveren. Als adviseur voor het midden- en kleinbedrijf en als economieleraar bij het IBMS (International Business Management Studies) kon ik wat dat betreft mijn hart ophalen. Bij het IBMS studeerden jonge, ambitieuze mensen van over de hele wereld wiens enige missie het was om rijk te worden, maar die nog open en nieuwsgierig genoeg waren om te onderzoeken wat dat in werkelijkheid betekent. Het was een geweldige tijd, waarin ik alle vrijheid had om op mijn eigen manier les te geven. Ik heb daar elf jaar met veel plezier gewerkt, tot de school in 2004 overgenomen werd door andere bestuurders. Ineens werd onze vrijheid ingeperkt, was er veel minder contact met de leerlingen en moest ik me onderwerpen aan eindeloze vergaderingen en administratief gedoe. Het leek wel een bank! Dus daar ben ik ook gestopt.

 

Ik begon in 2006 met schrijven, op aanraden van Marcel Messing. Die had het boek ‘Worden Wij Wakker?’ geschreven en er een website aan gekoppeld. Dat was indertijd een heel bekende spirituele site, één van de eersten in zijn soort. Marcel had vertrouwen in mij als schrijver en vroeg of ik artikelen wilde schrijven voor zijn website. Ik weet niet hoe hij het wist, maar ik bleek inderdaad goed te kunnen schrijven en zo kwam mijn schrijverschap in beweging. In 2009 schreef ik mijn eerste boek, ‘Een menselijke economie’. Het was een naïef, enthousiast, voor de vuist weg geschreven beginnersboek. Ik kwam echt uit mijn bubbel, ging lezingen geven, kreeg een zekere mate van bekendheid en kreeg meteen enorm veel kritiek en tegengas te verstouwen.

 

Waarom kreeg je zoveel weerstand, denk je?

 

Wel, ik schreef nogal direct in dat boek: ‘De rol van de banken moet compleet anders! Alles moet op de helling. We moeten onze opvatting over geld en waarde compleet bijstellen. De menselijke maat moet terug in de economie.’ Dat werd me niet altijd in dank afgenomen. Dat weerhield me er echter niet van om een jaar later nog een boek te schrijven, dit keer in het Engels, over de rol van het geldsysteem in de wereld: ‘Ending the Global Casino.’ Hier ging ik nog een stapje verder, want al schrijvende ontstond bij mijzelf ook een bewustwordingsproces ten aanzien van hoe het geldsysteem in elkaar zat. Ik wilde dat aan de wereld kenbaar maken! Zo ontstond uiteindelijk mijn meest verkochte boek: ‘Geld komt uit het niets’, dat in 2012 uitkwam.

 

Kun je die titel ‘Geld komt uit het niets’ uitleggen?

 

De bankwereld zit heel anders in elkaar dan de meeste mensen denken. Toen ik ‘Ending the global casino’ schreef, dachten mensen nog: banken lenen geld uit dat door spaarders op de bank wordt gezet. Zo werd het verteld, zo leerde ik het ook op de universiteit, maar het is niet waar. Het geldsysteem is zo georganiseerd dat mensen die werken, - veel - geld betalen aan mensen die geld voor zich laten werken. Al het vermogen stroomt van onder in de piramide omhoog naar een hele kleine groep ultra-rijken.

 

De grootste killer van het huidige systeem is dat die kleine groep zo onmetelijk rijk is geworden dat ze ook onmetelijk veel macht en invloed gekregen hebben. Daar doen ze hele rare dingen mee. Ik heb het dan niet over de banken zelf, want dat zijn gewoon de puppets. Ik heb het over degenen die daar weer achter zitten en die het hele systeem met onzichtbare hand aansturen. Ik heb het dan over... wil je verder lezen? Steun ons werk en bestel het boek.